Als je als HSP te maken hebt met een moeilijk familielid, kun je de interactie het beste behandelen als een werkoverleg om de vrede te bewaren.
Als je als HSP te maken hebt met een moeilijk familielid, kan het behandelen van je interactie als bij een werkoverleg helpen om de vrede te bewaren.
Door de jaren heen kan ik gerust zeggen dat ik meer dan mijn deel van uitdagende familieleden op mijn pad heb gekregen. Als hooggevoelig persoon (HSP) voel ik dingen dieper aan, of het nu gaat om makkelijker huilen dan anderen of het absorberen van hun gedachten en gevoelens – als zij verdrietig zijn, voel ik me verdrietig; als zij blij zijn, voel ik me blij.
En, vanwege mijn hogere gevoeligheid, als het gaat om het omgaan met uitdagende familieleden, heeft dat geleid tot een scala aan moeilijkheden en onaangename emoties, van woede en verdriet tot het zich (emotioneel) minderwaardig voelen en ronduit angstig zijn.
Maar ik geloof dat wij HSP’s sterk zijn en niet hoeven te boeten voor onze eigen kracht. Met vallen en opstaan heb ik geleerd beter om te gaan met veeleisende familieleden en ik wil dat je weet dat het zeker mogelijk is.
9 Manieren om als HSP met uitdagende familieleden om te gaan
1. Neem de controle over de situatie weer in eigen hand en denk daarbij aan je eigen welzijn.
Als een familielid je verhalen van kommer en kwel voorschotelt, bedenk dan dat het hun drama is, niet dat van jou. Laat ons voor een moment bij de situatie stilstaan.
- Wat willen ze bereiken?
- Willen ze een reactie?
- Of willen ze zich afreageren?
In dat geval zijn wij HSP’s goed toegerust om de empathie te bieden die ze nodig hebben, maar we moeten ook aan ons eigen welzijn denken, terwijl we hen een luisterend oor bieden.
Misschien zijn ze zich niet eens bewust van het effect dat ze op onze gevoelens hebben. Misschien zijn ze gewend te krijgen wat ze willen via schuldgevoelens en manipulatie. De manier waarop ik ernaar ben gaan kijken is de situatie objectief te beoordelen:
- Persoon A = Drama
- Als persoon B moeten we de situatie zo rustig mogelijk oplossen zonder onze mentale kracht daarbij uit te putten. Beoordelen. Beoordelen. Beoordelen.
- Voordat we overleggen met Persoon C (en/of Persoon D) om de situatie aan hen door te geven (en zo de zaken misschien te verergeren), moeten we misschien kijken of Persoon A kan worden gematigd door ofwel van onderwerp te veranderen, ofwel het gewoon eens te zijn met wat ze zeggen om ze te humoriseren (soms is dit het gemakkelijkst).
2. Aanschouw de kracht van de luidsprekertelefoon (ervan uitgaande dat je op een besloten plek bent, natuurlijk).
Mits je thuis of in een andere rustige, privéruimte belt, onderschat je als HSP nooit de kracht van de luidspreker. Ik heb ooit (lees: vele malen) een hysterisch, rammelend familielid aan de telefoon gehad, die me vertelde over hun vele verschillende problemen en algemene ellende.
Natuurlijk had ik een berg empathie voor hen, maar na jaren en jaren (en nog eens jaren) van dit alles, soms na een lange dag (en met mijn eigen problemen om aan te pakken), had het een grote impact op mij.
Dus om mezelf te beschermen – energetisch en emotioneel – begon ik de gesprekken op de luidspreker te zetten.
Als HSP traint dit een deel van het zware gewicht aan emoties dat ik voel. Het was onmiddellijke opluchting en ik voelde me onmiddellijk minder overweldigd.
3. Behandel je interactie als een werkoverleg.
Probeer een professionele aanpak te hanteren bij het omgaan met moeilijke familieleden. Als je naar een werkvergadering zou gaan, zou je je bewust zijn van wat er besproken gaat worden en wat je persoonlijke inbreng zou zijn.
Je zou geen gevoelige en zwaar beladen gespreksonderwerpen van jaren geleden ter sprake brengen die onbelangrijk zijn voor de huidige vergadering. Dat zouden je collega’s ook niet doen. (Dat hoop ik tenminste niet.)
Het kan je dus een heleboel gedoe besparen als je je voorbereidt op je “ontmoetingen” met moeilijke familieleden. Er kunnen veilige onderwerpen zijn waarvan je weet dat ze de vrede zullen bewaren.
Misschien zelfs grappige en lieve verhalen die de stemming steevast verlichten (dank je wel, kinderen, voor jullie leuke capriolen).
Maar bovenal doet het wonderen als je de tijd neemt om op te schrijven welke onderwerpen niet aan de orde zijn als je met de persoon in kwestie afspreekt. A
ls ze bepaalde onderwerpen ter sprake brengen die mogelijk explosief zijn, stuur ze dan voorzichtig terug naar het belangrijkste onderwerp van de “ontmoeting”, zoals bijvoorbeeld een dagje uit met het gezin.
4. Stel grenzen en beperk wat je over jezelf deelt.
Beperk hun greep op jou. Dit vereist heel vaak de hulp van een professionele therapeut (omdat het stellen van grenzen moeilijk kan zijn voor hooggevoelige mensen), maar voor het dagelijkse gebeuren is informatie en kennis de hoofdzaak. Hoe meer je je inhoudt, hoe minder ze van je weten.
Wij HSP’s kunnen experts zijn in het ons terugtrekken en verbergen in onze innerlijke wereld, dus dit zou niet al te moeilijk moeten zijn wanneer je dit toepast. Hoe minder ze van je weten, hoe minder ze aan de touwtjes kunnen trekken.
Creëer je persoonlijke HSP sterke punten; met andere woorden, verfijn de manier waarop je de wereld ziet: Je zult het wel overleven (misschien met een paar strijdlittekens), maar je zult het overleven.
En als je het geluk hebt dat je geografische afstand hebt tot het toxic familielid. Maar hoe dan ook, als je keer op keer vernederd, gemanipuleerd, voorgelogen of voor lief genomen bent door bepaalde familieleden, onthoud dan: je bent ze helemaal niets verschuldigd.
Je kunt natuurlijk wel beleefd zijn, maar je kunt ook tegen iedereen beleefd zijn! Doe een stap terug en bespaar jezelf het verdriet door te beperken wat je emotioneel investeert in deze toxic mensen.
5. Aanschouw de kracht van het levensraster: familie maakt slechts één van de negen vierkanten uit.
Zie de kracht van het levensraster. Dr. Susan Jeffers, auteur van Feel the Fear and Do It Anyway, creëerde een heel levensraster: er zijn drie rijen en kolommen van vakjes, waardoor er in totaal negen vierkanten van gelijke grootte ontstaan:
- Bijdrage
- Hobby
- Vrijetijdsbesteding
- Familie
- Alone tijd (mijn persoonlijke favoriet!)
- Persoonlijke groei
- Werk
- Relatie
- Vrienden
Vervolgens somt ze aanbevelingen op om in elk vakje te schrijven. Het is de moeite waard onszelf, HSP’s, eraan te herinneren dat familie slechts één gebied van ons levensraster is.
Wanneer familieleden je grenzen op de proef stellen, is het misschien tijd om een stapje terug te doen en de andere gebieden van je levensraster opnieuw te bekijken. Dit zorgt voor een welkome afleiding en stimuleert ons om naar het grotere geheel te kijken.
Door ons te richten op andere gebieden van ons leven, kunnen we de tijd nemen om bewust te investeren in onze gezondheid en ons welzijn, in plaats van onszelf uit te putten in pogingen om ons te verdedigen, te rechtvaardigen of te beschermen tegen het moeilijke familielid.
6. Alcohol is een grote no-no: het zal je angst alleen maar vergroten (wat niet de bedoeling is).
Ik heb onlangs het directe verband ervaren tussen alcoholgebruik en angst. Na een stel glazen wijn na een lange droge periode kreeg ik de volgende dag plotseling een verhoogde mate van angst. Ik wist meteen dat de alcohol de deur uit moest.
Als HSP heb ik de neiging vast te zitten in sleur van verschillende emotionele denkpatronen, soms positief en soms ook minder. Als het herhaalde negatieve gedrag van moeilijke familieleden me in de put doet geraken, kan het drinken van alcohol erbij funest zijn voor mijn eigen welzijn.
En hoe verleidelijk het ook is om je gewoon te laten gaan en een drankje te nemen, het kan het nog moeilijker maken om met lastige familieleden om te gaan.
De beste manier waarop wij hooggevoelige types met moeilijke familieleden kunnen omgaan is door zo gezond, helder en emotioneel stabiel mogelijk te zijn. Alcohol kan ons maar al te vaak vatbaar maken voor nog meer leed.
Leuk wat je leest? Ontvang onze nieuwsbrief speciaal voor HSP’s. Eén e-mail, elke vrijdag. Klik hier om je in te schrijven!
7. Kijk vooruit, niet achteruit: Het verleden is het verleden.
Kijk vooruit, niet achteruit, HSP. Ik leer op de harde (en langzame) manier dat het verleden het verleden is. Er is geen weg terug, en soms wakkert het herbeleven van ervaringen uit het verleden met moeilijke familieleden het vuur van wrok, woede, schaamte en vijandigheid alleen maar verder aan.
Er is iets moois aan het terugnemen van de controle over je leven en je toekomst. Als je het geluk hebt enige afstand te kunnen bewaren tussen jou en je moeilijke familieleden, bedenk dan dat de toekomst de sleutel is. Er is zoveel te winnen door vooruit te kijken.
Door zelfhulpboeken en artikelen ben ik erin geslaagd om tenminste enkele van de wonden uit het verleden te helen en heb ik me gerealiseerd dat ik niet langer geïnteresseerd ben in het emotioneel investeren in moeilijke familieleden.
Zonder verwachtingen van hen kan er geen teleurstelling zijn. Ik wacht niet langer op emotionele bevestiging van die moeilijke familieleden, want die heb ik eerder niet gekregen en ik verwacht niet dat ik die binnenkort van hen zal krijgen. Dus met dat in gedachten ga ik vooruit en niet achteruit.
8. Zet je HSP-krachten in en zet de eerste stap.
Als HSP’er kan het ongelooflijk moeilijk zijn als de bestaande status quo op de schop gaat, vooral als een familie-eenheid wordt verschoven, zoals als je ouders uit elkaar gaan en dan nieuwe partners ontmoeten.
Het kan ongemakkelijk zijn om een nieuwe persoon in je gezin uit te nodigen – en je zult je mogelijk niet meteen hechten (als je dat al doet) – en toch is het voor velen van ons een feit. Maar het is nooit gemakkelijk.
Voor hooggevoelige mensen kan dit nog moeilijker zijn. Zelfs als de omstandigheden niet ideaal zijn waarin mensen die je nauwelijks kent plotseling “familie” worden, stel ik voor dat je je beste beentje voorzet en hen in je gezin begroet met vertrouwen, respect en vriendelijkheid.
Als we onze HSP-krachten goed gebruiken en gevoelig zijn voor anderen, halen we altijd het beste uit hen naar boven en ook uit de toekomstige relaties met deze mensen.
9. Consistentie is de sleutel: hanteer een zero-tolerance houding ten opzichte van manipulatief gedrag.
Je kunt merken dat als je, zoals ik, een HSP bent die eerder is blootgesteld aan narcistische, manipulatieve familieleden; destijds was je je misschien niet volledig bewust van hun giftige invloed.
Naarmate de tijd verstreek en ik volwassener werd, ben ik begonnen met een zero-tolerance houding ten opzichte van dit soort gedrag. Ik reageer niet langer op manipulatief gedrag.
Ik heb het gevoel dat narcisten graag misbruik maken van de goede aard van HSP’s, en het is verstandig om hiervoor op je hoede te zijn. Door consequent te reageren en niet toe te geven aan enige druk, zul je uiteindelijk merken dat het moeilijke familielid terugkrabbelt, omdat ze zullen beseffen dat ze je niet langer kunnen controleren of manipuleren.
Ook lezen:
